Ο Παυσανίας (; - 385 π.Χ.) ήταν βασιλιάς της Σπάρτης (409 - 395 π.Χ), 20ος από το γένος των Αγιαδών. Πήρε το όνομα του ένδοξου πάππου του, του στρατηγού Παυσανία, νικητή των Περσών στις Πλαταιές. Διαδέχθηκε τον πατέρα του Πλειστοάνακτα το 409. Βιβλιογραφικές αναφορές

Το 405 π.Χ. πολιόρκησε την Αθήνα μαζί με τον συμβασιλέα Άγι Β' των Ευρυποντιδών. Ήταν αντίθετος με τις απόψεις του στρατηγού Λύσανδρου. Έτσι το 403 εξεστράτευσε στην Αττική για να εμποδίσει το απολυταρχικό πρόγραμμα του Λύσανδρου (δηλ. την διατήρηση των τριάκοντα τυράννων στην Αθήνα). Συνδιαλεγόμενος με τις αντιμαχόμενες μερίδες της Αθήνας συνεργάστηκε με τον Αθηναίο Θρασύβουλο και έτσι αποκαταστάθηκε η Δημοκρατία στην Αθήνα.

Το 395 π.Χ. στον Κορινθιακό πόλεμο ο Λύσανδρος και ο Παυσανίας θα επιτίθεντο συντονισμένα από διαφορετικές μεριές το συνασπισμό Θηβαίων-Αθηναίων. Αλλά ο Λύσανδρος βιάστηκε να επιτεθεί μόνος, νικήθηκε και σκοτώθηκε. Ο Παυσανίας αναγκαστικά συνθηκολόγησε και υποχώρησε. Κατηγορήθηκε από πολλούς Σπαρτιάτες ότι συναίνεσε στην επανόρθωση της δημοκρατίας είτε από ζηλοτυπία προς τον Λύσανδρο είτε ορμώμενος από φιλελεύθερες αρχές, αλλά αφέθηκε ελεύθερος.

Κατηγορήθηκε και πάλι το 394 π.Χ. γιατί παραμέλησε τα συμφέροντα της πατρίδας του και έγινε αίτιος της ήττας και του θανάτου του Λύσανδρου καθόσον καθυστέρησε να σπεύσει σε βοήθειά του στην Αλίαρτο.Ο Παυσανίας αντί να παρουσιαστεί στο δικαστήριο, διέφυγε στην Τεγέα όπου έζησε ως ικέτης στο ναό της Αθηνάς Αλέας ως το θάνατό του το 385 π.Χ.

Τον διαδέχθηκαν οι γιοί του, πρώτα ο Αγησίπολις Α' και μετά ο Κλεόμβροτος Α'.