ΑΝΤΩΝΥΜΑ

Αντίθετες είναι οι λέξεις που έχουν αντίθετες σημασίες.

Μία λέξη μπορεί να έχει διαφορετικά αντίθετα ανάλογα με το περιβάλλον, στο οποίο αυτά εμφανίζονται:

Π.χ.

• νέες ιδέες ≠ παλιές ιδέες
• νέες γυναίκες ≠ γριές γυναίκες
• ψηλά δέντρα ≠ χαμηλά δέντρα
• ψηλά παιδιά ≠ κοντά παιδιά

Αντώνυμα:

• Κλιμακωτά
• Δυαδικά
• Αντίστροφα

ΚΛΙΜΑΚΩΤΑ ΑΝΤΙΘΕΤΑ

O τρόπος με τον οποίο δύο λέξεις βρίσκονται σε αντίθεση δεν είναι πάντα ο ίδιος:

Αντίθετες είναι δύο λέξεις όταν αποτελούν τα άκρα μιας κλίμακας με ενδιάμεσες διαβαθμίσεις.

Π.χ.

κρύος à δροσερός à χλιαρός ζεστός à ούτε κρύος ούτε ζεστός à χλιαρός à ζεστός

Tα ζεύγη αυτά λέγονται κλιμακωτά αντίθετα.

ΔΥΑΔΙΚΑ ΑΝΤΙΘΕΤΑ

Αντίθετες είναι όμως και δύο λέξεις ανάμεσα στις οποίες δεν υπάρχει καμία ενδιάμεση κατάσταση:

Π.χ.

Αναγκαστικά ένας άνθρωπος (ή ένα πράγμα) μπορεί να είναι ή το ένα ή το άλλο.

ελεύθερος ≠ σκλαβωμένος

Αυτά τα αντίθετα είναι δυαδικά αντίθετα.

ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΑ ΑΝΤΙΘΕΤΑ

Αντίθετες είναι επίσης δύο λέξεις όταν η μία περιγράφει τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα σε δύο ανθρώπους (ή πράγματα) και η άλλη λέξη περιγράφει την ίδια σχέση αλλά από την πλευρά του άλλου ατόμου.

Π.χ.

πουλώ ≠ αγοράζω

Αυτές οι λέξεις λέγονται αντίστροφες.